Netwerken en mondelinge communicatie? Netwerken doen we tegenwoordig toch vooral op Twitter, Facebook en LinkedIn? Ja, óók zou ik willen zeggen. Het feit dat er nog steeds nieuwe ‘lijfelijke’ netwerkactiviteiten worden gestart en dat de ‘oude’succesvol blijven zegt genoeg. We willen elkaar blijven zien, een hand geven, een praatje maken. We willen elkaars verhaal horen, verbindingen leggen en bruggen slaan. Netwerken is bij uitstek een activiteit waarbij verbinding en dus echt contact essentieel is wil je er iets mee bereiken. Bij netwerken gaat het er niet om dat je iets verkoopt maar dat je elkaar helpt. Netwerken doe je eigenlijk altijd en overal. Ga maar na, je hoort op een feestje dat iemand een klusser zoekt en je hebt net een goede ervaring achter de rug met iemand die jouw huis behangen heeft dan zul je dat direct melden aan de zoeker.
Mensen gaan pas in zee met iemand die ze kennen, vertrouwen en aardig vinden. Daar kun je dus in gaan investeren. De gouden driehoek van het netwerken noemt de Belgische netwerkcoach Jan Vermeieren het: geven, vragen en bedanken. Het gaat om de balans. Als je te veel vraagt en nooit wat geeft, of te veel geeft en nooit wat vraagt zul je weinig effect bereiken met netwerken. Uiteraard bedank je degene die jou iets geeft. Om te kunnen geven moet je weten wat de ander wil hebben en daar is netwerken voor bedoeld. Waar ligt de vraag van de ander waar jij een antwoord op weet? En of je nou boswachter bent, zzp’er, onderzoeker of net afgestudeerd, je hebt allemaal wel eens te maken met een situatie waar het van belang is te weten wat de ander voor behoefte heeft waar jij op kunt inspelen. Om te kunnen vragen moet je goed weten wat jou vraag is en bij wie je die denkt te kunnen neerleggen.
De belangrijkste vaardigheden voor succesvol netwerken zijn dus vooral goed weten te verwoorden wat jij te bieden hebt én te vragen en actief luisteren. Jezelf voorstellen in allerlei omstandigheden en in kort tijdsbestek wordt gedaan met de Elevator pitch, een korte kernachtige manier van vertellen wat je doet en wat je vraagt. Jan Vermeieren spreekt liever van de Sticky pitch en dat vind ik ook wel een leuke. Hoe stel je jezelf voor dat het blijft ‘plakken ‘ bij de ander. Ter voorbereiding kan wandelen je hierbij prima van nut zijn. Ga wandelen in een rustige omgeving, concentreer je op jezelf. Kom je wat tegen dat voor jou symbool staat voor wie jij bent en wat je doet? Een metafoor maakt het makkelijker je verhaal te vertellen en ‘sticky’ te zijn.
Een mooi voorbeeld daarvan maakte ik ooit mee op een netwerkbijeenkomst waar enkele bedrijven zich presenteerde. Twee mannen begonnen hun presentatie met een spiegel die ze voor ons gezicht hielden. De vraag was steeds “wat zie je als je in de spiegel kijkt”. Nogal confronterend op een donderdagavond na een drukke werkweek, wallen, moede ogen, erg bleekjes. Vervolgens vertelden zij dat hun bedrijf andere bedrijven helpt door ze een spiegel voor te houden en datgene uit hun handen te nemen waar de problemen liggen. Ik vergeet dat bedrijf nooit meer omdat ik steeds die spiegel weer zie. Een echte plakkerige metafoor dus.
De natuur zit vol metaforen en mijn voorbeeld hierboven laat zien dat je ook in je eigen huis metaforen kunt vinden die werken. Bedenk vervolgens hoe je gaat vertellen wat jij doet, dus niet wie je bent. Hoe wil je onthouden worden? “Ik ben afgestudeerd milieukundige. Weet u een baan voor mij?”. Dat is natuurlijk niet erg onderscheidend. Beter: “Ik ben een analytisch mens en ben op mijn best als ik milieuproblemen kan oplossen met alle belanghebbenden samen. Kent u mensen in bedrijfstakken die dergelijke processen begeleiden waar ik eens mee zou kunnen gaan praten?” Gebruik geen jargon en beperk je tot een taalgebruik dat iedereen verstaat. Hoe krachtiger je plakkerige verhaal hoe beter mensen je onthouden en hoe sneller ze een beroep op je zullen doen of anderen naar je doorverwijzen.
Hoe kom je achter de behoefte van de ander waarmee je in gesprek bent tijdens een (netwerk)bijeenkomst? Door actief te luisteren. En actief betekent dan dat je luistert, af en toe checkt of je het goed begrepen hebt en doorvraagt op onduidelijkheden of waar je nieuwsgierig naar geworden bent. Heb je maar kort tijd? Vraag dan om een afspraak en ga samen wandelen. Tijdens een wandeling is het veel makkelijker om actief te luisteren. Veel leuker ook, maar dat zal je van mij geen opzienbarende opmerking vinden. Ook hier kun je weer werken met metaforen. Je kunt de ander vragen om zijn kern(probleem) weer te geven met behulp van een metafoor. Ik zal in een volgend artikel aandacht besteden aan de kracht en werking van metaforen. Want er zit veel meer in dan zo op het eerste gezicht lijkt.
Er valt over netwerken natuurlijk veel meer te zeggen, daar zijn boekenkasten over vol geschreven. Ik heb er twee dingen uitgelicht: je eigen waarde kennen en verbinding leggen met de ander door het stellen van je vraag en het actieve luisteren, die de basis vormen om goed te kunnen netwerken.
Kom meewandelen op een gratis kennismaking met mijn wandelende trainingen netwerken en ervaar zelf dat je veel kunt hebben aan wandelen voor het bezinnen op je eigen boodschap en de verbinding leggen met de ander.