Wat hebben waarden te maken met effectieve communicatie met collega´s? Alles. Gedrag, en dus ook communicatie, wordt oa bepaald door de omgeving in relatie met aanwezige vaardigheden, waarden, denkbeelden, zelfbeeld. Waarden geven richting aan je leven en en je gedrag. Als anderen aan die waarden komen reageer je daar op.
Heb je dat ook wel eens dat je achteraf denkt ´hé waarom reageerde ik zo?´of de ander zegt ´zo ken ik je helemaal niet´. Goede kans dat je gedrag dan wordt ingegeven door deels onbewuste waarden en overtuigingen.
Ken jij de waarden die voor jou richtinggevend zijn? Die jij erg belangrijk vind? Is dat erkenning? deskundigheid? liefde? materiële rijkdom? gezondheid? Of gaat het je meer om respect? onthechting? onafhankelijkheid? Wees jezelf bewust van je waarden. Het wordt dan eenvoudiger je communicatie effectiever in te zetten.
Wandelen in de natuur brengt je makkelijker tot jezelf blijkt uit diverse onderzoeken. Waarden maken een belangrijk deel uit van dat zelf.
Maak alleen een wandeling en ga niet speciaal naar iets op zoek. Neem waar wat je het meeste opvalt. Welk dier, plant, geluid, boom, landschap trekt je aandacht? Sta daar eens wat langer bij stil. Waarom valt je oog of oor daar nu juist op? Ga voor jezelf na wat je mooi of bijzonder vind aan die boom, dat plantje…. Maak een lijstje en vraag jezelf steeds ´en wat nog meer?` Zie je kans uit die lijst waarden te halen die voor jou van belang zijn?
Geef een waardering aan je waarden en bepaal welke je het meest belangrijk vind. Hanteer je deze waarden in de communicatie met anderen ook als waarden of blijken sommige tot norm geworden? Met andere woorden jij vind dat die waarde voor iedereen moet gelden, het is een regel, een verordening geworden. Mensen houden er niet zo van aan de normen van anderen te moeten voldoen. Een gesprek over waarden en waarom ze belangrijk voor je zijn is veel interessanter voor veel mensen. Oog en oor hebben voor elkaars waarden brengt mensen dichter bij elkaar. Als je weet welke waarden iemand heeft snap je zijn gedrag vaak ook beter.
Denk daar eens aan als je weer heftig wilt reageren op iets wat iemand zegt en dat je raakt. Ook de ander reageert vanuit zijn waarden en die zijn niet per definitie hetzelfde als de jouwe. Hieronder een kort uitgewerkt voorbeeld.
Tijdens een wandeling kiest de deelnemer voor de beuk als voor hem meest in het oog springend. Op het lijstje komt te staan: neemt ruimte in, is robuust aanwezig, gesloten bladerdek, weinig ondergroei, hij staat er!, heeft eigen plek in het bos en hoort toch bij het geheel. Als waarden komt daar uit: zelfstandig, autonoom, in verbinding, betrouwbaar. In volgorde van belangrijkheid: betrouwbaar, zelfstandig, autonoom, in verbinding.
Een andere deelnemer heeft als waarden volgorde flexibiliteit, zorgzaamheid, solidariteit. Wat zou er gebeuren als de deelnemer met betrouwbaarheid als belangrijkste waarde samen gaat werken met de deelnemer voor wie dat flexibiliteit is? En ze weten dat niet van elkaar. Dat kan goed mis gaan. Een goed gesprek met elkaar over wat je belangrijk vind in je werk kan veel opheldering en wederzijds respect geven. Dat is een goede basis voor samenwerking.
Zo simpel als het hier staat is het natuurlijk niet. Het kost altijd meer tijd en meer gesprek dan je verwacht. Met een positieve insteek én een natuurwandeling kom je echter een heel eind.