Ik kan me niet herinneren dat er in mijn levensloop ooit gevraagd is naar mijn hoger doel, mijn Waarom. Momenteel is daar op diverse fronten veel aandacht voor. Wat drijft jou als individu, als werknemer, als zelfstandige professional, als bedrijf, als land…… het gaat dan om iets dat groter is dan jezelf. Meestal weet je dat wel ergens diep van binnen maar heb je een onderzoekend kader nodig om het expliciet te maken.
Zo werd mij enkele jaren geleden het waarom van mijn bedrijf duidelijk tijdens een workshop in de natuur die ikzelf begeleidde: het creëren van een duurzame samenleving in verbinding met elkaar en de natuur (overigens zijn woorden voor allerlei uitleg vatbaar en is mijn bedoeling hiermee niet objectief vastgelegd).
Voor veel mensen die buiten werken, of dat willen gaan doen, als coach, trainer, therapeut zal dat (weer) verbinden van mens en natuur ook een doel zijn. Misschien niet het voornaamste eerder een afgeleid doel. Maar wat betekent dat eigenlijk in verbinding zijn met de natuur? Misschien helpen de natuurgrondhoudingen die zijn geformuleerd door milieufilosoof Wim Zweers in ´Participeren aan de natuur´ (1995) een handje om het concreter te maken. Hij onderscheidt 6 houdingen die mensen kunnen innemen ten opzichte van de natuur: despoot, verlicht heerser, rentmeester, partner, participant, mysticus.
De despoot gaat uit van een onuitputtelijke natuur waaruit naar hartenlust te oogsten is. Het technologische vernuft van de mens heeft op alle problemen een oplossing er zijn geen grenzen aan de groei. Het Griekse en christelijke denken is de basis van deze opvatting. De natuur is er voor de mens.
De verlichte heerser ziet in dat samenwerking met de natuur nodig is. De natuurlijke hulpbronnen zijn eindig. De natuur moet als het ware geciviliseerd worden om er optimaal van te kunnen gebruiken. De mens houdt de touwtjes in handen en stuurt bij. De mens ´verbetert´ de natuur want die is niet af.
De rentmeester heeft verantwoordelijkheid af te leggen aan de eigenaar van de natuur. Dat is ´de Schepper´ in de joodse, christelijke en islamitische traditie en ´onze kinderen´ in de seculiere opvatting van rentmeester. De mens beheert de natuur en heeft het vruchtgebruik. Behouden wat er is en er goed voor zorgen is typisch voor deze houding. De term kreeg bekendheid door het Brundtlandrapport in 1997: Our Common Future.
Alle drie deze grondhoudingen gaan uit van een instrumentele waarde van de natuur als nuttig voor de mens. De mens staat boven de natuur, het gaat om een antropocentrisch wereldbeeld. Ik wil hier nu even stilstaan bij deze drie houdingen en bespreek de andere drie in de volgende nieuwsbrief.
De meeste mensen herkennen zich deels in de rentmeester en wijzen de despoot en verlichte heerser af. Toch zijn dit nu juist de houdingen die ons leven op aarde bepalen. Ondanks alle mooie duurzaamheidsinitiatieven van de rentmeester, plunderen we de aarde of ze onuitputtelijk is. Vandaag, 19 augustus, overschrijden we de draagkracht van de aarde voor dit jaar. Alweer vroeger dan vorig jaar hebben we de afgelopen 7,5 maand alles verbruikt wat de aarde in 12 maanden kan produceren (bron: deredactie.be).
Deze drie houdingen dragen niet erg bij aan de mens (weer) in verbinding brengen met de natuur. Wandel en natuurcoaches die de natuur inzetten als rustgevend decor om in te bewegen hanteren misschien wel een instrumentele houding en zullen weinig affiniteit hebben met het (weer) in verbinding brengen van de mens met de natuur. Overigens denk ik dat mensen in de natuur op een ´natuurlijke´ manier hun eigenwaarde (weer) zien omdat ze deel uitmaken van die natuur. Daarom dat ik workshops op zoek naar het waarom in de natuur doe. Natuurbeleving creëert verbinding. 
Voor mij is het welbevinden van de klant nauw verbonden met het welbevinden van de aarde. Die twee zijn in interactie met elkaar omdat de mens deel uitmaakt van al het leven op aarde. Daarom ook dat mijn Waarom de nadruk legt op een samenleving in verbinding. Ik denk dat het individu daarin ook het beste tot haar recht komt. Daarbij past echter een andere grondhouding dan de hierboven beschreven drie typen. Wordt vervolgd………..
