Waaraan ontleen je je identiteit? Is dat je naam en achtergrond? je uiterlijk? of je karaktereigenschappen? Is Identiteit iets dat vastligt? Als coach heb ik voice dialogue altijd een mooie methode gevonden omdat je daarbij alle innerlijke typetjes die jouw identiteit bepalen aan het woord laat. En je leert hoe je die typetjes kunt aan en uitzetten. (sorry voor deze veel te kort door de bocht uitleg, het gaat mij hier om het idee van flexibiliteit).
We kennen de big 5 van persoonlijkheidskenmerken bij mensen: introvert, mildheid, ordelijkheid, emotionele stabiliteit, autonoom. Opmerkelijk is dat bij koolmezen ook een big 5 is ontdekt. De verschillen tussen individuele koolmezen kunnen door 5 gedragseigenschappen worden beschreven: onderzoekend gedrag, mate van activiteit, sociaal, agressief en stoutmoedigheid. Aldus lopend ecologisch onderzoek van het NIOO in Wageningen.
Bij koolmezen is onderzocht dat in natuurlijke populaties alle variëteiten voorkomen. Dat is ook nodig om als soort te overleven bij veranderende omstandigheden. Alle typen worden op hun eigenheid ´gewaardeerd´en zijn verbonden. De sociale interactie is groot maar niet iedereen doet er in gelijke mate aan mee. Je zou dus kunnen zeggen dat koolmezen op basis van gedrag een identiteit hebben. Hoe flexibeler die gedragskenmerken zijn hoe beter de vogel is opgewassen tegen veranderingen. Fixed mindset versus growth mindset?
Mezen hebben niet de neiging hun eigen gedrag negatief te waarderen ten opzichte van dat van anderen. Het broedsucces van de ´slome´mees is niet anders dan dat van de ´actieve´. Alle gedragstypen manifesteren zich dus op hun eigen manier om het geheel te laten functioneren. Het wordt pas een probleem als je er van uit gaat dat je op basis van een gedragstype concludeert dat je nou eenmaal zo bent. Vertaalt naar onze eigen soort: vraag niet van iedereen hetzelfde gedrag en vraag niet van jezelf je aan te passen aan de anderen.
Alle dieren in interactie hebben persoonlijkheden volgens ecologische onderzoekers, zelf bladluizen. Het belang van flexibel omgaan met die gedragskenmerken zie je in ieder geval bij koolmezen terug. Ik had het wel handig gevonden als ik dit wat eerder had geweten. Dan had ik deelnemers in trainingen die steevast kwamen met ´ja dat is nou eenmaal mijn karakter´ het verhaal van de koolmees kunnen vertellen als spiegel hoe het in de natuur werkt.
Dus als je in een wandeling in het bos weer eens lekker stil tegen een boom bent gaan zitten. En je verwondert je erover dat sommige vogeltjes toch wel erg dichtbij komen. Weet dan dan het waarschijnlijk om een stoutmoedig exemplaar gaat.
Op woensdagmiddag 10 december kun je nog meewandelen met de filosofische wandeling over identiteit. Wat zeggen filosofen erover en wat denk je zelf?
