We zitten nog steeds volop in het seizoen van de natuurexcursies dus besteed ik daar nog een keer aandacht aan. Het vorige artikel ging over de relatie tussen wat je wilt bereiken met je excursie, het doel, en de manier waarop je de excursie dus geeft, het middel. Dit keer meer over de inhoud. Ik ga uit van de principes van ‘Interpretation’. De aanpak die komt uit de VS en ook in Engeland en Australië wordt gehanteerd. Interpretation is ‘vertaling’ in het Nederlands en daar gaat het om. Jij als expert ‘vertaalt’ datgene wat er te zien is voor de ‘onwetenden’.
Je zet ze als het ware een bril op om de omgeving te kunnen begrijpen en daardoor veel meer waar te nemen. Het gaat niet om het geven van algemene informatie, die is tegenwoordig voor iedereen ontsloten via internet. Het gaat om de specifieke situatie van het natuurgebied waar jij je excursie geeft. Die specifieke situatie is gevormd door het samengaan van geologische processen, invloed van flora en fauna en menselijk ingrijpen, de cultuurhistorie. Drie processen die het gebied tot een uniek gebied maken. Dát wil je mensen laten beleven, dáár wil je mensen over vertellen. 
Dat unieke van het gebied kun je zien als het unieke verkoop punt van het gebied. Een kernboodschap vat dat unieke in 1 zin samen. Heb je de kernboodschap eenmaal vastgesteld dan kun je alle onderwerpen van excursies daar steeds aan relateren. Een cursist maakte er ooit een mooie metafoor van: ‘het gaat dus om zoiets als een kerstboom die je de ene keer versierd met witte ballen en de volgende keer met rode, de boom blijft hetzelfde’. De ene excursie gaat over de vogels en de volgende over paddenstoelen en je relateert vervolgens het voorkomen van soorten aan het unieke van het gebied. De kernboodschap zorgt er voor dat je niet bij elk plantje en beestje stilstaat maar voornamelijk bij die die de kernboodschap illustreren.
In een veengebied besteed je dus uitgebreid aandacht aan functie, vorm en eigenschappen van het veenmos en laat je de niet specifieke boterbloem staan. Je vertelt niet alleen over veenmos maar laat de mensen het vasthouden, uitknijpen en weer met water vullen. Het gaat over de beleving van de kernboodschap die zo veel beter blijft hangen bij je publiek. 
Ik liep zelf eens mee met een excursie. De gids vertelde dat deze heide ‘de stilste plek is op het landgoed’, en praatte vervolgens gewoon door. Gemiste kans! Geef je publiek de gelegenheid die stilte zelf te ervaren en zelf te ontdekken wat hen dat oplevert. Een dergelijk ervaring doet veel meer dan allerlei verhalen. 
Natuurlijk is er nog veel meer te vertellen over de boeiende manier waarop Interpretation werkt. Voor nu een samenvatting: stel een kernboodschap op voor het gebied waar je excursies geeft en vertaal die kern in hart, handen en hoofd doelstellingen en activiteiten. Het is ook goed je te realiseren dat mensen over het algemeen niet zo veel details onthouden maar wel grote principes. En dan ook niet meer dan drie. Hoe meer informatie je geeft hoe minder er onthouden wordt. Beperk je tot de kern en kom daar steeds weer op terug als je iets nieuws laat zien, laat doen, vertelt. Je publiek gaat dan ook zelf anders kijken en meer zien en dan komen de nieuwsgierige vragen vanzelf.
Confucius wist het al: ‘Ik hoor en ik vergeet, Ik zie en ik onthoud, Ik doe en ik begrijp’.
